Auglýsing
Skagamenn eiga doktor í stjarneðlisfræði – og heitir hann Gunnlaugur Björnsson. Gunnlaugur er fæddur þann 7. maí 1958 á Akranesi. Hann er sonur hjónanna Gígju Gunnlaugsdóttur og Björns H. Björnssonar.
Gunnlaugur hefur skrifað margar áhugaverðar grenar og þar á meðal þessa sem hann skrifaði árið 2014 grein sem birt var m.a. á visir.is. Þar fór stjarneðlisfræðingurinn yfir „klukkumálið“ svokallaða.
Á að breyta tímareikningi á Íslandi? Til skoðunar er hvort færa eigi staðartíma nær sólartíma miðað við hnattræna legu landsins.
Myrkur í heygarðshorninu
Enn er komin fram á Alþingi þingsályktunartillaga um „seinkun klukkunnar og bjartari morgna“. Réttilega er bent á í tillögunni að klukkan á Íslandi er ekki í samræmi við gang sólar. Það er enda svo að tíminn er ákveðinn hinn sami á öllu landinu þó að með réttu lagi ætti klukkan á Austurlandi að vera um hálftíma á undan klukkunni á Vesturlandi.
Þegar tíminn er festur eins og gert er á Íslandi og raunar í öllum löndum, er reynt að koma því þannig fyrir að gangur klukkunnar sé sem flestum að skapi. Það er ekki alltaf auðvelt, og í sumum ríkjum er það reyndar alls ekki gert. Þegar ákveðið var árið 1968 að sumartími skyldi gilda á Íslandi árið um kring var það að sjálfsögðu að vel athuguðu máli og hefur ekki þótt ástæða til að hreyfa við því síðan.
Á liðnum áratug eða tveimur, hafa öðru hvoru komið fram á Alþingi tillögur um að hverfa frá þessu fyrirkomulagi. Fyrst vildu menn auka enn við misræmið og færa hádegið lengra fram á eftirmiðdaginn. Gæfust þannig lengri og bjartari kvöld til útiveru, grillunar eða annarrar iðju. Það varð ekki. Nú vilja sumir þingmenn taka skrefið í hina áttina og hverfa frá föstum sumartíma. Meginástæða þessara hugmynda að breyttri klukku sýnist vera sú að með því móti fáist bjartari morgnar, sem vissulega er rétt. Það virðist þó skína í gegn í tillögunni að þetta gefi fleiri birtustundir í sólarhringnum en núverandi fyrirkomulag og bæti þar með geð guma. Það er auðvitað alrangt. Lega landsins og gangur jarðar um sól „úthluta“ okkur ákveðnum fjölda birtustunda yfir daginn, við getum einungis ákveðið með lögum hvernig klukkan skuli stillt. Það fjölgar ekki birtustundum.
Líklega skiptir það þorra manna mestu máli að birtustundir á vökutíma séu sem flestar. Það er einfalt að reikna það út að ef klukkunni yrði seinkað um eina klukkustund eins og þingsályktunartillagan leggur til, myndi myrkurstundum á vökutíma fjölga um 131 til 190 klukkustundir eftir því hvort vökutími teldist frá 7-23 eða 8-24.
Þetta samsvarar fimm til átta heilum sólarhringum í auknu myrkri á vökutíma! Ég myndi ekki vilja skipta fyrir nokkurn mun. Ekki verður séð að hugmynd flutningsmanna sé líkleg til að draga úr skammdegisþunglyndi eða öðrum sálarkvillum sem hugsanlega orsakast af langri dvöl á norðurhjara.
Ættartréð:
Gunnlaugur er fæddur þann 7. maí 1958 á Akranesi. Hann er sonur hjónanna Gígju Gunnlaugsdóttur og Björns H. Björnssonar. Hann lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum í Reykjavík árið 1978 og BS-prófi í eðlisfræði frá Háskóla Íslands 1982. Hann stundaði framhaldsnám við University of Illinois, Urbana, 19841986, og lauk þaðan MS-prófi 1986. Frá 1986-1989 var Gunnlaugur handhafi rannsóknarstyrks við Nordita (Nordisk Institut for Teoretisk Atomfysik) í Kaupmannahöfn þar sem hann starfaði undir handleiðslu prófessors Roland Svensson.
Niðurstöður þeirra rannsókna voru lagðar fram til doktorsprófs við háskólann í Illinois.
Auglýsing
Auglýsing
